Jan Vogels investeert in camera's en data: 'Bootsen nu zonsopgang na met licht'
Artikel 16-11-21 gepubliceerd op Pigbusiness
IEen zonsopgang en zonsondergang nabootsen met licht, en het gedrag van de varkens vervolgens monitoren via camera’s. Het is één van de activiteiten die Jan Vogels uit Erp (NB) ontplooit met het gebruik van camera’s en data. In de toekomst wil hij dit alleen maar meer gaan doen.
Inmiddels heeft Vogels overal internetkabel in zijn stallen en wordt data steeds meer toegepast. „Binnen in de stal maar ook rondom mijn erf hangen camera's en via wel twintig accesspoints hebben we overal Wi-Fi en zeer snel internet”, vertelt Jan Vogels (59). „Dat helpt me met het verzamelen van verschillende data en het beter sturen op de resultaten. Zo worden onder meer alle dek- en worpgegevens realtime opgeslagen. Op die manier heb je altijd de meest recente getallen ter beschikking.”
Dat doet hij niet alleen. Zijn zoon Jari (26) helpt hem en is vorig jaar gestart met zijn eigen onderneming Staldata.nl. Hij gebruikt het bedrijf van zijn vader als proefbedrijf. Zo heeft Jari diverse sensoren en camera’s in de stal opgehangen voor het meten van onder meer ammoniak, CO2, het klimaat, de luchtvochtigheid en stof (PM5/PM10). Hoewel Jari zijn master heeft afgerond in fiscale economie en -recht en geen interesse heeft om het bedrijf van zijn vader over te nemen, heeft hij altijd al wel belangstelling gehad in technologie. „Computers en data heb ik altijd interessant gevonden. Mijn doel is om zoveel mogelijk data uit de stal te halen. Dit wordt ook steeds belangrijker voor veehouders. Zo zie ik het ook wel voor me dat we in de toekomst een QR-code op het etiket van varkensvlees krijgen, waarmee de consument informatie kan krijgen over dat product, bijvoorbeeld de CO2-uitstoot.” Jan kan dat beamen.
Vader en zoon zijn vorige week gestart met een proef met licht bij twee biggenafdelingen. Jari: „We bootsen nu de zonsopgang en de zonsondergang na met speciale lampen (Philips Hue). De lampen kunnen 16 miljoen kleuren weergeven en verschillende kleurtemperaturen. De lampen kunnen automatisch aangestuurd worden en zo kan de kleurtemperatuur veranderd worden van warm licht (2700 graden kelvin) tot en met helder daglicht (6500 graden kelvin). Op deze manier kan een zonsopgang nagebootst worden. Zo willen we kijken welke invloed dat heeft op het gedrag van de varkens en of bepaald licht een positieve of negatieve invloed op het diergedrag heeft. Ik ben benieuwd.”
Lange staarten project
Het gebruik van camera’s en data is niet nieuw voor Vogels. Het begon vijf jaar geleden allemaal met een naar eigen zeggen goedkope camera in de ‘loungeruimte’, een overdekte uitloop voor de zeugen en gelten. De gefilmde beelden gebruikte hij voor het analyseren voor gedrag.
Datzelfde deed de varkenshouder uit Erp drie jaar geleden ook. Vogels deed toen mee aan het lange staarten project van de POV. In totaal zijn toen twee maanden lang beelden gemaakt in zijn biggenopfokstal. Wat Vogels toen zag, was dat een waternippel verstopt zat. Ook zag hij een storing aan de voerinstallatie. „Het zijn twee voorbeelden van zaken die je mooi door de camera’s kunt zien en waarna je ook kunt ingrijpen. Als de biggen even zonder voer of water zitten, als gevolg van een storing, geeft dat stress bij de biggen. En dat kan zich gaan uiten in negatief gedrag, zoals staartbijten. Staartbijten voorkomen is een leuke, maar lastige uitdaging. Alles moet honderd procent kloppen. Van het voer tot aan het stalklimaat.”
Tegelijkertijd plaatste Vogels drie jaar geleden camera’s in de groepshuisvesting bij de dragende zeugen. „Ik zag dat meerdere zeugen een transponder misten. Dat geeft natuurlijk stress als een zeug dan niet meer kan eten. Door de opgeslagen camerabeelden terug te kijken, konden we toen de zeug achterhalen die de transponders bij de zeugen uit het oor beet. En vervolgens handelen."
Transparantie
Vogels gebruikt de camera’s niet alleen voor de monitoring van het gedrag. Via zijn website www.varkenshotel.com kunnen mensen 24 uur per dag meekijken bij de dragende zeugen en de biggen. „Doordat we niet zomaar iedereen in de stal kunnen laten in verband met dierziekten en het afgelopen jaar zelfs corona, kun je via camera’s toch aan de burgers laten zien wat we doen. Ik heb veel positieve reacties gekregen van mijn familie, vrienden en andere varkenshouders. Transparantie heb ik hoog in het vaandel staan en dat kan mooi op deze manier.”
Van burgers en via social media kreeg Vogels tot nu toe weinig reacties. Maar Vogels hoopt wel op oprechte vragen en reacties: „We hebben er nog weinig ruchtbaarheid aan gegeven en zijn net gestart. Maar we hopen zo de burger een beetje meer inzicht te geven hoe varkens in een moderne stal leven."
Is Vogels niet bang is voor mensen met kwade bedoelingen op zijn erf? „Je zorgt natuurlijk zo goed mogelijk voor je dieren. Maar er worden ook dieren ziek of gaan dood. Dat is uit te leggen. Maar als activisten beelden van dode of zieke dieren achter elkaar gaan plakken, dan ziet er dat verschrikkelijk uit. Daar kun je weinig tegen doen. Maar dat juist zou iedere varkenshouder moeten motiveren om meer te laten zien hoe het er echt aan toe gaat, het ware verhaal."
Momenteel kunnen bezoekers ook vragen of reacties achterlaten via een chat op dezelfde pagina. Daar moet je dan wel voor inloggen, maar dat is nu aantrekkelijker gemaakt. Vogels: „Je kunt nu door in de chat het commando <eten> in te typen de biggen een handvol snoepgoed geven. We hopen dat dat voor meer interactie gaat zorgen."
